Xuân Diệu Và Tô Hoài - Chuyện Giới Tính Xuân Diệu Qua Hồi Ký Của Tô Hoài

sáng sủa 15/3 vừa qua, hội thảo khoa học “Xuân Diệu với văn hóa truyền thống dân tộc” vừa được tổ chức nhân lưu niệm 100 năm ngày sinh của ông. Ban tổ chức cho biết: hội thảo chiến lược đã quyến rũ được gần trăng tròn tham luận của đa số nhà nghiên cứu, đơn vị thơ, nhà phê bình văn học nổi tiếng, từ nhiều vùng miền trên cả nước…

*

Phút mặc niệm nhà thơ Xuân Diệu trên Hội nghị những người dân viết văn trẻ việt nam lần đồ vật III, mon 12 năm 1985 (hàng đầu, từ cần qua trái): Ngô Vĩnh Bình, Nguyễn Quốc Trung, Đặng vương vãi Hưng, Đỗ Chu…


Nhà thơ Xuân Diệu (1916 - 1985), tên vừa đủ là Ngô Xuân Diệu, quê gốc ở Can Lộc (Hà Tĩnh), sinh trưởng tại Bình Định. Ông là tác giả của 14 tập thơ, 15 tập văn xuôi, tiểu luận với phê bình, 4 tập sách dịch...

Bạn đang xem: Xuân diệu và tô hoài

Trong suốt cuộc sống cầm bút, Xuân Diệu vẫn viết tổng số khoảng bên trên 5.000 trang sách có mức giá trị. Ông đã vinh dự được nhà nước tặng ngay thưởng Huân chương Độc lập hạng duy nhất (1985) và giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật và thẩm mỹ (đợt I, năm 1996). Sau ngày xuân Diệu qua đời, tại Thủ đô tp hà nội và một số trong những thành phố đã gồm có đường phố được có tên ông...

Những năm qua, đã có khá nhiều cuộc hội thảo, biết bao nhiêu bài chuyên luận, luận án, bài nghiên cứu, phê bình,... Viết về thơ cùng đời Xuân Diệu, do ông là một trong những cây đại thụ của nền văn học tập Việt Nam.

Tôi chỉ là 1 trong những học trò nhỏ, một trong hàng ngàn người ái mộ thơ Xuân Diệu. Suôn sẻ là trước khi ông qua đời, tôi đã bao gồm dịp tiếp xúc với ông một biện pháp thân tình, thậm chí là còn hân hạnh được ông có tác dụng giám khảo cùng trao giải A (giải cao nhất) Cuộc vận động chế tác Văn – Thơ – Ca khúc cho Thanh niên, bởi vì TW Đoàn TNCS hcm và Hội bên văn Việt Nam phối hợp tổ chức (1981 – 1983). Sau đó, tôi vinh hạnh được Xuân Diệu đề nghị gửi bản thảo mang lại ông góp ý, mang đến thăm nhà riêng ông vài ba lần. Đặc biệt, là được trực tiếp tham gia giao hàng tang lễ của Xuân Diệu năm 1985…

Vinh dự được Ban tổ chức triển khai cuộc hội thảo nêu trên mời tham luận, tôi xin được góp vài cụ thể nhỏ, đời thường, riêng biệt tư, dẫu vậy rất đặc trưng về một đơn vị thơ lớn. Đó là chuyện... đồng tính nam của phòng thơ Xuân Diệu. Đây là vấn đề bao năm vẫn bị xem là tế nhị, là cấm kỵ; tuy nhiên vừa được luật pháp Việt Nam thừa nhận là quan hệ giới tính hợp pháp. Hy vọng đóng góp thêm phần giúp cho tất cả những người đọc hiểu thêm được sự lớn lao của trong những nhà thơ tình lớn số 1 Việt Nam…

*

Chân dung công ty thơ Xuân Diệu.

Năm 1982, lúc còn là một trong những anh quân nhân trẻ đóng góp quân làm việc vùng biên cương Lạng Sơn, tôi có gửi một chùm thơ về Hà Nội để tham gia Cuộc vận động chế tạo văn - thơ với ca khúc cho giới trẻ (1981 - 1983) do tw Đoàn tuổi teen Cộng sản sài gòn và Hội công ty văn Việt Nam phối kết hợp tổ chức, nhân đáng nhớ 50 năm ngày thành lập Đoàn. Một buổi chiều, tôi bất ngờ nhận được một một lá thư lạ, ko kể phong tị nạnh đề tên tín đồ viết là Xuân Diệu. Mở thư ra đọc, tôi vui tươi đến kinh ngạc khi biết đó là thư của một công ty thơ mập gửi đến mình. Lá thư vô cùng ngắn, chỉ có khoảng hai trăm chữ. Xuân Diệu viết rằng ông rất thích chùm thơ tham dự cuộc thi của tôi. Ông đã thương lượng với nhà thơ Vũ Quần Phương và thống độc nhất vô nhị cho điểm cao chùm thơ ấy. Cuối thư, Xuân Diệu yêu cầu tôi gửi mang đến ông một tập bạn dạng thảo mới, ông vẫn đọc kỹ và góp ý.

Năm 1983, khi đang “tạm trú” làm việc Tạp chí âm nhạc Quân team dự một trại viết ngắn ngày, tôi nhận được giấy mời của trung ương Đoàn mang đến nhận giải A dành cho thơ (thể các loại văn xuôi với ca khúc chỉ bao gồm giải B) vào cuộc vận chuyển nói trên. Lễ trao giải diễn ra thật long trọng. Bởi tôi là “Thủ khoa” cần vinh dự được bên thơ Xuân Diệu vẫy cho ngồi cạnh ông. Suốt buổi lễ ấy, phần lớn tôi chẳng cân nhắc ai nói phần đa gì, đọc loại gì, nhưng chỉ... Ngồi nhìn Xuân Diệu. Tôi nhớ rất rõ Xuân Diệu đã ăn và uống nhiều lắm, ông ăn uống hết nhị suất bánh ngọt, còn xơi một trái chuối và bố miếng đu đầy đủ nữa.

Mấy ngày sau, theo lời hứa hẹn của Xuân Diệu, tôi tìm về số nhà 24 phố Cột Cờ thăm ông. Tôi cài một trái đu đủ chín hơi to. Xuân Diệu không thể tinh được hỏi: “Sao em biết tôi mê say thứ này? Gọt vỏ đi, ta cùng ăn uống luôn!”.

Rồi ông đi kiếm dao, nhưng không hiểu nhiều sao trong phòng chẳng có con dao làm sao cả. Túng quá, tôi bèn lôi trong túi cóc chiếc tía lô lộn ngược mà lại mình lấy theo ra một loại dao tem (thứ dao dùng để cạo râu) rồi gọt và té đu đủ bằng chiếc dao ấy. Tôi chỉ ăn một miếng nhỏ lấy lệ, còn 1 mình Xuân Diệu xơi hết nửa quả. Trước khi ra về, ông chuyển trả tôi tập phiên bản thảo Thao thức với Kỳ thuộc và nói: “Em hãy tham khảo kỹ lại, ở đâu tôi khuyên răn tròn (o) là câu hay, còn chỗ nào đánh lốt nhân (x) là thơ dở”.

Rồi Xuân Diệu động viên tôi: “Phải viết thêm nhiều nữa, gắng sửa chữa thay thế cho kỹ, rồi chọn lọc gửi tới bên xuất bạn dạng họ in cho. Gồm sách rồi, tôi sẽ trình làng em với Hội nhà văn...”

Dư âm của phần thưởng và lời căn dặn của phòng thơ Xuân Diệu đã khiến cho tôi khi trở về đơn vị chức năng ở tỉnh lạng sơn sống đều ngày lâng lâng như sẽ trên mây gió, tràn đầy thú vui và hy vọng.

Nhưng hồi ấy những tác giả mới viết, in được tập thơ rất là khó khăn! Tôi gửi phiên bản thảo đến Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, chỉnh sửa viên Nguyễn quang Tính phát âm rồi yêu ước sửa chữa, cứ tưởng sách được in cho nơi. Song họ cứ thổi lên rồi lại đặt xuống, do dự bao nhiêu lần... Tháng 12 năm 1985, bên thơ Xuân Diệu bất ngờ qua đời.

Hồi ấy, chúng tôi đang xuất hiện tại Hà Nội để dự Hội nghị những người dân người viết văn trẻ việt nam lần thứ III. Sáng sủa sớm ngày tổ chức triển khai tang lễ mang lại Xuân Diệu, tôi xung phong thuộc mấy người chúng ta viết trẻ em đến bệnh viện Việt - Xô nhận thi hài của phòng thơ từ phòng rét mướt vào áo quan, rồi khênh lên oto chuyển mang đến trụ sở 51 trần Hưng Đạo...

Tôi nhớ hết sức rõ, dòng áo quan trong phòng thơ lớn không hiểu biết nhiều sao lại bị nứt nẻ, góc bên trái trên đầu để lòi ra một kẽ lớn, mang lại gần vừa một ngón tay. (Có lẽ nó được thiết kế bằng đồ vật gỗ xoàng và giá sở hữu cũng rẻ?). Shop chúng tôi đã yêu cầu “xử lý” bằng phương pháp lót thêm mấy tờ giấy đỏ. Lúc sống, Xuân Diệu vốn không cầu kỳ, chết rồi, ông đơn giản và giản dị thế cũng là phải.

Bên linh cữu của Xuân Diệu, cửa hàng chúng tôi đều đã ứa nước mắt với khóc thật sự. Với tôi, Xuân Diệu như 1 vị thánh, đầy ngưỡng mộ và kính trọng.

Sau ngày đó, tôi đã âm thầm tìm đọc đầy đủ tác phẩm của Xuân Diệu và toàn bộ những gì fan ta viết về ông…

Nhưng trong khi hầu không còn mọi người đều tránh mặt đụng đụng đến mẫu đề tài tế nhị, thậm chí hoàn toàn có thể gọi là “phạm huý”, nhưng trong bài bác này tín đồ viết tạm hotline nó là chuyện “Tình trai” (mượn nguyên tên một bài thơ khá danh tiếng của Xuân Diệu công khai ca ngợi mối tình của Rimbaud cùng với Verlaine - “Hai quý ông thi sĩ choáng khá men”). Bởi, nếu gồm ai đó dám xác định rằng nhà thơ tình tài ba, thần tượng của biết bao nuốm hệ người yêu thơ việt nam là... đồng tính nam(!), thì chắc hẳn chắn, các tín đồ cuồng nhiệt của ông đang hét lên: khoảng bậy! làm cái gi có chuyện đó!

Nhưng, dòng “nghi án” về một “trò chơi của tạo ra hóa” cơ thì vẫn cứ lơ lửng đâu đó, tính từ lúc thời Xuân Diệu còn sống cùng nhất là sau khoản thời gian ông đang qua đời... Theo tôi, đó là trong số những lý vị cắt nghĩa vì sao ông được không ít người xem như là “Ông hoàng Thơ tình Việt Nam”. Phàm các chiếc gì người không thể đã có được theo từ nhiên, thì lại càng khao khát! cùng với Xuân Diệu, chính là Tình yêu! với nó được ông viết thành Thơ!

Sau này, tôi có may mắn được nhà thơ Hoàng cát - bạn vẫn được xem là “em kết nghĩa” của cố kỉnh thi sĩ Xuân Diệu - tiết lộ một “bí mật” rất độc đáo tư của mình: Ông chính là hình mẫu, là nguồn xúc cảm cho Xuân Diệu sáng tác một trong những bài thơ tình nổi tiếng, trong đó có thi phẩm bất hủ: "Biển"...

Cuối năm 1992, khi phát âm cuốn hồi ký kết "Cát vết mờ do bụi chân ai" của sơn Hoài, đoạn viết về Xuân Diệu đã khiến tôi bàng hoàng, hoài nghi đó là việc thật:Hồi tao loạn chống Pháp, nơi tất cả cơ quan nghệ thuật kháng chiến trú đóng, những chàng trai trẻ hết sức sợ ở bầy đàn cùng với Xuân Diệu. Buổi ngày thì âm thầm lặng lẽ bình thường, nhưng buổi tối đến thì nháo nhác, bỏ đi ngủ nhờ địa điểm khác, trống cả cơ quan. Vị cứ đêm cho Xuân Diệu xuất xắc “mò” sang giường họ, nhằm làm... “trò bà xã chồng”!

Nhà văn sơn Hoài từng bị Xuân Diệu “mò” sang ngủ cùng để triển khai “chuyện ấy” không chỉ có một lần. Hãy nghe ông tả lại một chiếc đêm mưa gió "ghê gớm" ấy:

Bàn tay chỗ nào rờ vào. Không phải. Tay người, bàn tay đầy đặn, nóng ấm. Hai bàn tay đầy đặn xoa lên mặt, lên cổ, rồi xuống dần dần xuống dần dần khắp mình trần truồng trong mảnh chăn dạ. Bóng về tối bập bùng lên như ngọn lửa đen không tồn tại ánh, cái thời tiết lạnh lẽo đêm mưa rừng nóng dần lên. Không còn biết đương sống đâu, bản thân là ai, ta là ai, hai khung người con bạn quằn quại, quấn quýt, cánh tay, cặp đùi thừng chão trói lại, thít lại, dằng ra. Niềm mừng quýnh trong tôi vỡ ra dữ dội dằn ngửa loại xác thịt kia.

Rồi như chiêm bao, tôi té ra, thống khoái. Im lặng. Nghe mưa rơi xuống tàu lá chuối trong tối và loại mệt dịu dàng êm ả trong mình. Giữa thời điểm ấy, hai bàn tay mền mại như lụa lại vuốt lên mặt. Làn môi cùng hơi thở nóng như than trườn vào mắt, xuống vú, xuống rốn, xuống bẹn... Cơn vui miệng lại cồn lên cho tới lúc xẻ cả ra, rúc vào nhau. Rồi bàn tay dịu dàng êm ả lại vuốt lên mặt. Lần này thì tôi lử lả, tôi nhuôi ra rên ư ử, như bé điếm mê tơi ko nhớ nổi người thứ mấy, thiết bị mấy nữa.

Trời rạng sáng. Xuân Diệu về bên màn mình thời gian nào ko biết. Tôi he hé đôi mắt nhớ lại gần như hứng thú béo khiếp. Những cảm hứng nồng nàn kích ham mê trong bóng về tối đã trơ ra khi sáng bạch...

Xem thêm: Không Cần Justin Bieber Và Selena Gomez 2012, Justin Bieber Selena Gomez

Cũng theo tô Hoài, thì hồi ấy Xuân Diệu đã từng bị phòng ban kiểm điểm kéo liền hai tối, buộc phải họp mang đến khuya. Họ kết tội Xuân Diệu là “tư tưởng tứ sản, nên chừa đi”. Còn Xuân Diệu thì chỉ biết ngồi khóc nức nở: “Tình trai của tôi... Tình trai...”. Sau đó, cũng do chuyện này, Xuân Diệu đã trở nên Ban Chấp hành kỷ chế độ đưa ra khỏi thường vụ... “. Cùng Tô Hoài còn viết rằng:Ở đâu Xuân Diệu cũng "đào hoa những tình ái trai”.

Đọc hồ hết trang viết trên, trước tiên tôi đã vô cùng giận đơn vị văn sơn Hoài, vì cho rằng ông đã bêu xấu thần tượng của mình. Tuy thế rồi suy nghĩ lại, Xuân Diệu là bên thơ lớn, tuy nhiên ông cũng là một con người. Nhưng đã là con bạn thì ai chẳng gồm khiếm khuyết. Chẳng nhẽ một tín đồ khả kính như đánh Hoài lại phịa chuyện và vu khống cho Xuân Diệu?

Một lần ngồi buồn, tôi đã làm cái vấn đề lẩn thẩn là giở nhị tập "Thơ thơ" với "Gửi hương mang lại gió" (được tuyển vào cuốn "Thơ new 1932-1945, tác gia và tác phẩm") ra đếm coi Xuân Diệu đã đề tặng kèm thơ mang đến bao người?

Tôi ngạc nhiên khi phát hiện một điều: vào 100 bài thơ, tất cả cả thảy 21 bài xích được ông chua thêm lời tặng, nhưng toàn bộ đều dành riêng cho... Bọn ông. Xuất xắc nhiên ko thấy một cái tên thiếu nữ nào vào đó(!?).

Về chuyện Xuân Diệu tặng kèm thơ, có một bài xích thơ khá quánh biệt, chưa hề bao gồm trong bộ "Toàn tập Xuân Diệu" (6 tập, bên xuất bạn dạng Văn học, 2001) đó là bài xích "Em đi".

Xuân Diệu viết Em đi chấm dứt từ đêm ngày 11 mon 7 năm 1965, dịp 23 giờ 30 phút. Bài thơ gồm 24 câu, được chia thành sáu khổ. Đọc đều câu thơ sau đây, ai cũng tin rằng “em” trong bài thơ là một trong người thiếu nữ xinh đẹp mà nhà thơ yêu thương tha thiết:

Nhà thơ Xuân Diệu không những nổi giờ với một khối gia tài thi ca béo múp mà còn khiến dư luận đon đả bởi cuộc sống thường ngày riêng với nhiều tin đồn thổi về nam nữ thật.

*

Nhà thơ Xuân Diệu và nhà thơ Huy Cận thời trẻ.

Mấy chục năm qua, câu chuyện về giới tính ở trong phòng thơ Xuân Diệu luôn luôn là đề bài được giới văn nghệ sĩ và độc giả quan trung khu đặc biệt. Ở cuộc sống thường ngày riêng của “ông hoàng thơ tình Việt Nam” luôn ẩn chứa hầu như điều kín khiến người khác yêu cầu tò mò. Trong suốt một chũm kỷ qua, nghi ngờ vụ án giới tính của Xuân Diệu vẫn là 1 dấu hỏi lớn.

Đến năm 1993, khi công ty văn sơn Hoài chào làng cuốn hồi cam kết “Cát vết mờ do bụi chân ai” thì bạn đọc mới kiếm tìm thấy thắc mắc về giới tính của nhà thơ Xuân Diệu. Dưới đấy là một số trích đoạn vào cuốn hồi ký của phòng văn tô Hoài viết về “tình trai”, về nỗi khổ tâm, dằn lặt vặt của Xuân Diệu:

“Tôi quen Xuân Diệu trước 1945. Tôi cũng là fan Xuân Diệu rủ đi nghe và động viên Xuân Diệu lần thứ nhất thuyết đề tài giới trẻ với quốc văn nghỉ ngơi giảng đường trường đại học Hà Nội. Xuân Diệu nói “Hoài đi ủng hộ Diệu”. Anh Hiến sinh viên phương diện tái xanh nhút kém ra giới thiệu lúng túng. Không sao, Xuân Diệu áo tuýt so lụa mỡ thừa gà, cà vạt rục rịch vàng sẫm, làn tóc rậm đen loăn xoăn trên đài trán vẫn thu hút fan nghe vào ngay câu chuyện. Đột nhiên Xuân Diệu nói nhịu chữ “tâm hồn”- như 1 bà già vào làng bán bánh đúc gồm tật nói lịu nhảm. Tuy vậy Xuân Diệu vẫn liên tục sang sảng hùng biện, không có bất kì ai kịp sửng sốt.

Xuân Diệu với Huy Cận lên Nghĩa Đô, ở nghịch cả buổi và nạp năng lượng cơm. Dịu dàng, âu yếm, Xuân Diệu nỗ lực cổ tay tôi, rứa chặt rồi vuốt lên vuốt xuống. Bốn mắt nhìn nhau đắm đuối. Xuân Diệu gắp thức nạp năng lượng cho tôi. Cử chỉ thân thương quá, tương đối lạ với tôi, dẫu vậy mà tôi cảm động. Tôi sướng mắt nhìn tập thơ, thơ khổ rộng đơn vị in Trung Bắc phố hàng Buồm. Hai chữ Xuân Diệu đường nét chì sắc gợn, chưa hẳn chữ mộc dẹp đét.

Thỉnh thoảng, Xuân Diệu lại lên công ty tôi. Vẫn nuốm tay cả buổi, chú ý tha thiết. Xuân Diệu yêu thương tôi. Nhớ hầu hết tình yêu nam nhi với nhau, ngơi nghỉ trong làng và ở lớp, khi new lớn. Học tập lớp độc nhất vô nhị trường yên ổn Phụ, nói vỡ lẽ tiếng ồ ồ, mặt xùi trứng cá, bọn chúng nó cứ bảo tôi là con gái. Những thằng cặp đôi với tôi, đòi làm bà xã chồng. Gồm hôm chúng nó tranh vk đánh nhau lung tung. Có đứa xô vào ôm chặt, sờ soạng toạc cả đũng quần tôi. Các hôm đến lớp không dám mang đến sân trường sớm. Phải lẩn vào vào ngõ Trúc Lạc, nghe trống new chạy ù mang lại xếp mặt hàng vào lớp.

….. Cả dạo mưa gió, Xuân Diệu sinh hoạt lại u tỳ quốc ko ra ngoài. Giọt gianh lách tách bóc mái nứa gọi về các đêm ma quái, rùng rợn, say đắm. Bàn tay ma ở chỗ nào sờ vào. Không phải. Tay người, bàn tay tín đồ đầy đặn, nóng ấm. Hai bàn tay quyến rũ và mềm mại xoa lên mặt lên cổ rồi xuống dần khắp mình nai lưng truồng trong miếng chăn dạ. Bóng về tối bập bùng lên như ngọn lửa đen không tồn tại ánh, cái lạnh lẽo đêm mưa rừng nóng dần lên. Không có gì biết con đường ở đâu, bản thân là ai, ta là ai, hai cơ thể con fan quằn quại, quấn quýt, cánh tay, cặp đùi thừng chão trói lại, thít lại, dằng ra. Niềm hoan hỉ trong tôi vỡ vạc ra, dữ dội dằn ngửa cái xác giết kia.

Rồi bàn tay êm ả dịu dàng lại vuốt lên mặt. Lần này thì tôi lử lả, tôi nhuôi ra rên ư ử, như nhỏ điếm mê tơi không nhớ nổi người thứ mấy, vật dụng mấy nữa. Trời rạng sáng. Xuân Diệu quay trở lại màn mình thời điểm nào không biết. Tôi he hé mắt nhớ lại những hứng thú phệ khiếp. Những cảm xúc nồng nàn kích yêu thích trong bóng tối đã trơ ra khi sáng bạch. Tôi chạy xuống cánh đồng giữa mưa. Nhưng đêm mai lại vào cuộc dữ dội. Trong tối quái quỷ lại thấy bên cạnh đó không cần mình những khi, cũng lừng khừng rồi trời lại sáng. Cho đến khi thiệt thấy rạng sáng mới rờn rợn”.

Khi bị phát hiện tại chuyện giới tính, bị kiểm điểm, Xuân Diệu chỉ biết khóc vào sự dằn vặt, đau đớn. đánh Hoài kể:

“Xuân Diệu chỉ ngồi khóc, không biết Nam Cao, Nguyễn Huy Tưởng, Trọng Hứa, Nguyễn Văn Mãi, cả lão Hiến, thằng Nghiêm Bình, thằng Đại và mấy thằng nữa, có ai ngủ cùng với Xuân Diệu không, nhưng mà cũng không có bất kì ai nói ra. Tôi cũng câm như hến. Cơ hội rồ lên, trong buổi tối quyến rũ, tôi cũng điên kia mà. Ko nói cụ thể việc ấy, nhưng người nào cũng to tiếng gay gắt “tư tưởng bốn sản, buộc phải chừa đi”. Xuân Diệu nức nở “tình trai của tôi…tình trai…” rồi nghẹn lời, nước đôi mắt lại ứa ra.

Ít lâu sau, trong một buổi họp ban chấp hành, Xuân Diệu bị đưa thoát ra khỏi ban hay vụ. Và cũng thành một chiếc nếp kéo dài, trường đoản cú đấy không một ai nhắc nhở đến những việc chủ yếu trước tê Xuân Diệu vẫn phụ trách. Hốt nhiên dưng, Xuân Diệu thành một tín đồ hiếm ngày giờ chỉ siêng đi viết. Nhưng Xuân Diệu cũng từ xa lánh phần đông công tác”.

Thời của Xuân Diệu, quy định nước ta chưa thừa nhận quan hệ đồng tính như bây giờ. Cũng chính vì thế, nỗi đau, sự thiệt thòi của Xuân Diệu càng trĩu nặng hơn. Công ty thơ Xuân Diệu thương hiệu thật là Ngô Xuân Diệu, sinh ngày 2 tháng 2 năm 1916, ở làng Trảo Nha, thị trấn Can Lộc, thức giấc Hà Tĩnh. Bên cạnh sáng tác thơ, Xuân Diệu còn viết cho các báo như thời nay và chi phí Phong. Sau đấy ông gia nhập sáng lập Đoàn báo mạng Việt Nam, ni là Hội bên báo Việt Nam.

Trong suốt cuộc sống cầm bút, Xuân Diệu đã viết tổng cộng khoảng trên 5.000 trang sách có mức giá trị. Ông đang vinh dự được công ty nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng độc nhất (1985) và giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học thẩm mỹ (đợt I, năm 1996).

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *